Günəş Apokalipsis Taymerini işə salır - Alimlərdən həyəcan Siqnalı

2024-cü ilin may ayında Johns Hopkins Universitetinin Tətbiqi Fizika Laboratoriyasında və Denverdəki FEMA bazasında unikal iki günlük məşq keçirildi. İlk dəfə federal və yerli hökumət rəsmiləri ölkənin güclü günəş fırtınasına hazırlığını yoxlamaq üçün bir araya gəlib.

Təlim Milli Elm və Texnologiya Şurası ilə birgə Kosmik Hava Mərkəzi tərəfindən təşkil olunub. Onlar fəlakətli ssenarini modelləşdirdilər: Günəşdən bir neçə nəhəng koronal kütlə atılması (CME) Yerə doğru hərəkət edir. Bu yüklü hissəciklər buludları peykləri sıradan çıxara, enerji təchizatını poza və astronavtları ölümcül radiasiyaya məruz qoya bilən güclü geomaqnit qasırğalarına səbəb ola bilər.

Ssenari iştirakçıları NASA-nın Artemis 4 missiyasının artıq Ayda olacağı 2028-ci ilin yanvarına apardı. Bu anda Günəş fəaliyyətini "alovlayır": bir sıra güclü emissiyalar birbaşa Yerə yönəlir. Eksperimentin göstərdiyi kimi, mövcud kosmik havanın monitorinqi sistemi hazır deyildi - kifayət qədər məlumat yox idi, modelləşdirmə çətin idi və cavab vermək üçün fəlakətli dərəcədə az vaxt var idi.

Əsas məsələ CME maqnit sahəsinin oriyentasiyasıdır. Onun təsiri kritikdir, lakin dəqiq məlumatı təsirdən yalnız yarım saat əvvəl, bulud Laqranj nöqtəsinə çatdıqda əldə etmək olar. Bu, tədbir görmək üçün çox az vaxt buraxır.

Təlimin əsas nəticəsi ondan ibarətdir ki, proqnozların təkmilləşdirilməsi, məlumatların vaxtında toplanması və tam hüquqlu erkən xəbərdarlıq sisteminin yaradılması üçün təcili olaraq peyklərin sayının artırılması lazımdır. Bunsuz, nəticələr dağıdıcı ola bilər: kütləvi elektrik kəsilməsi, rabitə xətası, GPS nasazlığı, aviasiya, tibb və təcili xidmətlərdə xaos.

Hadisə xüsusilə təsadüf nəticəsində acınacaqlı oldu: təlimlər zamanı 20 ilin ən güclü günəş qasırğası, Qannon fırtınası baş verdi. Bu, kommunikasiyaların kəsilməsinə və elektrik enerjisinin kəsilməsinə səbəb olub, təhlükənin reallığı barədə narahatedici xatırlatma yaradıb.

Bu arada Günəş 11 illik fəaliyyət dövrünün pik nöqtəsinə çatıb və alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, güclü alovların baş vermə ehtimalı yalnız yaxın illərdə artacaq. İndi sual növbəti super fırtınanın baş verib-verməyəcəyi deyil, buna nə dərəcədə hazır olduğumuzdur.