Yatarkən ehtiyatlı olun - Mütləq...
Pekin Universitetinin 6-cı xəstəxanasından professor Lin Lu-nun rəhbərliyi ilə beynəlxalq alimlər qrupu bağırsaq mikroflorasının (mikrobiotasının) yuxunun tənzimlənməsinə təsirini araşdırıb.
BAKU.WS xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələrinə görə, bağırsaqdakı bakteriyalar yuxu və oyanıqlıq dövrlərinə birbaşa təsir göstərir, mikrofloranın pozulması isə yuxusuzluq, yuxuda tənəffüs dayanması (apnoe) və digər yuxu pozğunluqlarına səbəb ola bilər. Bu barədə Brain Medicine (BM) jurnalına istinadən BAKU.WS məlumat yayıb.
Bağırsaq və beyin arasında əlaqə
Tədqiqatçılar bildiriblər ki, bağırsaq bakteriyaları beyinlə birbaşa əlaqə saxlayır – bu proses vagus (bəlğə) siniri, immun sistemi və maddələr mübadiləsi vasitəsilə baş verir. Bu bakteriyalar bioloji aktiv maddələr, o cümlədən qısa zəncirli yağ turşuları (məsələn, butirik turşusu) ifraz edir. Onlar iltihabı azaldır, yuxunun keyfiyyətini yaxşılaşdırır və sinir sistemini sakitləşdirir.
Bundan başqa, bəzi bakterial maddələr serotonin və melatonin hormonlarının sintezində iştirak edir - bu hormonlar əhval-ruhiyyəni və sutkalıq ritmləri tənzimləyir.
"Yaxşı bakteriyalar"ın rolu
Məsələn, "Lactobacillus" və "Bifidobacterium" növləri GABA (gamma-aminoyağ turşusu) adlı neyromediatorun yaranmasına kömək edir. Bu maddə beyni sakitləşdirir, əzələləri rahatladır və orqanizmin yuxuya getməsini asanlaşdırır.
Yuxusuzluq və mikrofloranın zənginliyi
Tədqiqat göstərib ki, xroniki yuxusuzluq və apnoe zamanı bağırsaq mikroflorasının müxtəlifliyi azalır, faydalı bakteriyaların sayı isə kəskin şəkildə aşağı düşür. Eyni dəyişikliklər gecə növbəsində işləyən və ya sirkadiyal ritmi pozulmuş insanlarda da müşahidə olunub.
Neyroloji xəstəliklərlə əlaqə
Maraqlıdır ki, oxşar mikrobioloji dəyişikliklər Parkinson xəstəliyi kimi yuxu pozğunluğu ilə müşayiət olunan neyrodegenerativ xəstəliklərdə də aşkar edilib. Bu fakt bağırsaq mikroflorasını belə xəstəliklərin erkən diaqnostikasında potensial göstərici kimi qiymətləndirməyə imkan verir.
Yeni müalicə üsullarına yol
Alimlərin fikrincə, mikrofloranın bərpası yuxu pozğunluqlarının müalicəsində yeni istiqamət ola bilər. Klinik sınaqlar artıq göstərib ki, probiyotiklər və prebiyotiklər yuxunun keyfiyyətini artırır və stress səviyyəsini azaldır. Xüsusilə Lactobacillus plantarum və Bifidobacterium breve növləri yuxusuzluqdan əziyyət çəkən insanlarda müsbət nəticə verib.
Bundan əlavə, bəzi kiçik tədqiqatlar göstərib ki, bağırsaq mikroflorasının transplantasiyası (FMT) da xroniki yuxusuzluğu olan şəxslərdə yuxunun keyfiyyətini və ümumi sağlamlıq vəziyyətini yaxşılaşdıra bilər.
Oxşar xəbərlər
Yeni ildə parlayacaq bürclər
Astroloqların proqnozlarına görə, 2026-cı il bəzi bürclər üçün uğur, tanınma və şəxsi inkişaf ili olacaq. Ulduzların düzülüşü bu bürclərin həm karyerada, həm də...