Avropa paytaxtlarında etiraz və xaos: Fransa liderdir

Avropa ölkələrində artan yaşayış xərcləri qarşısında maaşların artırılması, iş və təqaüd şəraitinin yaxşılaşdırılması, dövlət xidmətlərindən istifadənin asanlaşdırılması kimi tələblərlə etiraz aksiyaları təşkil edilir.

BAKU.WS xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, 1 May - Zəhmətkeşlərin Beynəlxalq Həmrəylik Günü ilə əlaqədar Avropanın bir çox yerlərində etiraz aksiyaları və müxtəlif bayram tədbirləri keçirilir. Son illər Avropa ölkələri bu cür ictimai hərəkatların artması ilə diqqəti cəlb edir.

Bu mənada Avropa Birliyinin (AB) paytaxtı Brüssel uzun müddət bir çox üzv ölkədən minlərlə vətəndaşın aksiyasına ev sahibliyi edib.

COVID-19 epidemiya tədbirləri, tibb işçilərinin ağır iş yükü, iqlim dəyişikliyinə qarşı etirazlar Avropanın hər yerindən on minlərlə insan tərəfindən Brüssel küçələrinə daşınıb.

Bu yaxınlarda Avropadakı etirazların diqqət nöqtəsi yaşayış minimununun artması fonunda maaşların artırılması və yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması tələbləri ilə ölkələrin paytaxtlarına yönəlib.

Bu səbəbdən Brüssel Belçikada təhsildən tutmuş təhlükəsizliyə qədər bir çox sektorun işçilərinin etirazlarına şahid olur.

Belçikada müəllimlər, polislər, yanğınsöndürənlər, qatar və hava yolları işçiləri maaşların artırılmasına nail olmaq, iş və təqaüd şəraitini yaxşılaşdırmaq üçün tez-tez tətillərə və etirazlara əl atırlar.

Fransa

Avropada etirazlar dedikdə ağıla ilk gələn ölkələrdən biri də Fransadır. Fransada işçiləri təmsil edən 8 əsas həmkarlar ittifaqı təşkilatı var.

FO-Sante İttifaqının Səhiyyə Xidmətləri üzrə Federal Katibi Gregori Leduk, ölkədəki mühüm tədbirləri və onların səbəblərini açıqlayıb. Xüsusilə 1789-cu il Fransa İnqilabından sonra etiraz mədəniyyətinin fransızlarda yerləşdiyinə diqqət çəkən Leduk, etirazlar nəticəsində son illərdə ölkədə bir çox qanunların dəyişdirildiyini diqqətə çatdırıb. Leduk bildirib ki, hökumət 1995-ci ildə dövlət qulluqçularının pensiya sistemini özəl sektorla uyğunlaşdırmaq istəsə də, fransızların dəfələrlə küçələrə çıxmasından sonra bu təcrübə ləngiyib.

Leduk pensiya yaşını 64-ə qaldıran pensiya islahatına qarşı etirazlarda 3 milyondan çox iştirakçının olduğunu və bu sayda insanın 1995-ci ildən bəri küçələrə çıxmadığını bildirib. Fransalı həmkarlar ittifaqı üzvü qeyd edib ki, ölkədəki etirazlarda əsas tələblər arasında maaşların artırılması və ictimai xidmətlərə çıxışın asanlaşdırılması olub.

Almaniya

Almaniyada qeyri-adi dərəcədə yüksək inflyasiya və işçilərin artan yaşayış dəyərini tarazlaşdırmaq üçün əmək haqqının artırılması və iş şəraitinin yaxşılaşdırılması tələbləri səbəbindən bu ilin müxtəlif vaxtlarında bir sıra sektorlarda çalışan bir çox işçinin tətilə çıxması diqqətə çatdırılır.

Ölkədə bəzi sektorlarda işlərin dayandırılmasından sonra həmkarlar ittifaqları ilə işəgötürənlər arasında razılıq əldə olunsa da, bəzi digər sahələrdə kollektiv müqavilələrdə razılığa gəlmədiyi üçün tətillərin davam edəcəyi gözlənilir.

2023-cü ilin əvvəlindən ölkədə hava limanlarında müxtəlif filiallarda çalışan işçilər dəfələrlə tətilə çıxıblar.

İngiltərə

Son 41 ildə ən yüksək inflyasiya və son 45 ilin ən yüksək ərzaq inflyasiyası ilə üzləşən İngiltərədə tətillər və artım tələbləri ilə keçən ilin ikinci yarısında etirazlarda artım müşahidə olunur.

Hökumətin təklif etdiyi maaş dərəcələrinə, şəxsi hüquqlara və iş şəraitinə etiraz edən bir çox sektorlardan olan işçilərin əsas tələbi təklif olunan artım dərəcələrinin inflyasiyadan yuxarı, yəni 10 faizi ötməsidir.

Dəmiryolçularının son iki ayda 4 gün işini dayandırması ilə böyük nəqliyyat xaosunun yaşandığı ölkədə mayın 2-də tətilə qərar verən tibb bacıları həmkarlar ittifaqı 6 aydır ki tətil etdiyi səbəbiylə səhiyyə naziri Stiv Barkley tərəfindən məhkəməyə verilib.

Sayı 300 minə çatan tibb bacıları və 70 minə çatan ümumi praktikantların tətilləri səhiyyə xidmətlərinin kəsilməsi ilə bağlı narahatlıqlara səbəb olarkən, sayı cəmi 1000 olaraq ifadə edilən pasport idarəsi işçilərinin tətili çoxlu səyahətlərin ləğvinə səbəb olub.

Yunanıstan

Yunanıstan COVID-19 pandemiyası və Ukrayna müharibəsindən sonra artan yaşayış xərcləri ilə üzləşib.

Ərzaq və benzin qiymətlərinin artması bir çox sektorlara dərindən təsir edib. Yaşayış minimumunun artması demək olar ki, bütün sektorlar tərəfindən görülən tədbirlərdə ifadə olunub. Ölkədə ən çox fəaliyyət göstərən sektorlardan biri də səhiyyə olub.

Mart ayında Yunanıstanda nəqliyyat sektorunda bir-birinin ardınca tətillər keçirilib.

Avtobus və trolleybus işçiləri də aprel ayında dəfələrlə aksiyaya çıxıb, bütün nəqliyyat sahələrində təhlükəsizlik tədbirlərinin görülməsini, daşımalarda istifadə olunan nəqliyyat vasitələrinin dəyişdirilməsini tələb ediblər. Digər tərəfdən, təqaüdçülər aprelin 4-də ölkədə yaşayışın baha olmasına diqqət çəkərək, maaşlarının artırılmasını tələb edərək etiraz aksiyası keçiriblər.

İspaniya

İspaniyadakı həmkarlar ittifaqları yüksək inflyasiya, artan qiymətlər nəticəsində ən böyük problemi "alış-veriş səbətini doldurmaq, yüksək ödənişlər ödəmək və kirayə və ya kredit borclarını ödəməyə çalışmaq" kimi qiymətləndirilən işçilər üçün bu 1 May - Zəhmətkeşlərin Beynəlxalq Həmrəylik Günündə "maaş artımı" tələbini önə çıxarıb. Ölkənin iki ən böyük həmkarlar ittifaqı - Ümumi İşçilər İttifaqı (ÜGT) və Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası (HİK) "qiymətlərin aşağı salınması, maaşların artırılması və mənfəətin bölüşdürülməsi" şüarı ilə nümayişlər keçirir.

İspaniyadakı son rəsmi və 2023-cü ilin mart ayına olan məlumata görə, ölkədə 3 127 999 insan (13,27 faiz) işsizdir.