Yollarda ölüm STATİSTİKASI - Azərbaycan və Avropada RƏQƏMLƏR

Yol-nəqliyyat hadisələri dünyada hər il milyonlarla insanın həyatına son qoyur.

BAKU.WS-in məlumatına görə, texnologiyanın inkişafı, müasir avtomobillərin təhlükəsizlik sistemləri və yeni yol infrastrukturu bu rəqəmləri azaltmağa çalışsa da, qəzalar hələ də qlobal problem olaraq qalır.

Avropada vəziyyətə baxanda isə maraqlı mənzərə yaranır: qitənin şimal və qərb hissəsində ölüm göstəriciləri ən aşağı, cənub və şərq hissəsində isə ən yüksəkdir.

Şimal Avropanın nümunəvi təhlükəsizliyi

Xəritəyə görə, İsveç (22 ölüm) və Norveç (27) hər 1 milyon nəfərə düşən ölüm sayında ən aşağı göstəricilərə malikdir. Bu ölkələrdə yol mədəniyyəti, sürətə ciddi nəzarət, piyada və velosiped infrastrukturunun genişliyi təhlükəsizliyin əsas səbəblərindəndir.

İsveç uzun illərdir "Vision Zero" adlı konsepsiyanı tətbiq edir – məqsəd ölkədə yol qəzalarından ölənlərin sayını sıfıra endirməkdir. Bu strategiya indi digər Avropa ölkələri üçün də nümunə hesab olunur.

Qərbi və Mərkəzi Avropa – orta səviyyəli göstəricilər

Almaniyada bu göstərici 34, Fransada 46, İtaliyada isə 52-dir. Yəni bu ölkələrdə hər il milyon nəfərə təxminən 30–50 nəfər arasında ölüm hadisəsi düşür. Burada əsas risk faktoru yüksək avtomobil sıxlığı və şəhərdaxili sürət hadisələridir.

Cənub və Şərqi Avropa – təhlükə zonası

Ən yüksək ölüm göstəriciləri Rumıniya və Bolqarıstanda qeydə alınıb - hər 1 milyon nəfərə 81 ölüm. Yunanıstan və Portuqaliyada bu rəqəm 61, Xorvatiyada isə 71-dir.

Bu bölgələrdə yolların keyfiyyəti, nəzarət sistemlərinin zəifliyi və sürət qaydalarının pozulması başlıca səbəblər kimi göstərilir.

Azərbaycanla müqayisə

2023-cü ildə Azərbaycanda 862 nəfər yol-nəqliyyat hadisələri nəticəsində həlak olub. Bu, əvvəlki illə müqayisədə azalma deməkdir, lakin rəqəm hələ də yüksək hesab olunur.

Əgər Avropa metodologiyasına uyğun hesablasaq, bu göstərici təxminən 80 nəfər / 1 milyon əhali səviyyəsindədir ki, bu da Şərqi Avropa ölkələri ilə eyni kateqoriyaya düşür.

Son illərdə ölkədə ağıllı radar sistemlərinin, video nəzarət kameralarının artırılması və piyada təhlükəsizliyi layihələrinin genişləndirilməsi nəticəsində azalma müşahidə olunur. Amma sürət, yol nişanlarına əməl etməmək və diqqətsizlik hələ də qəzaların əsas səbəbləri sırasında qalır.