Sosial şəbəkədə pulu necə qazanırlar? - ARAŞDIRMA

Sosial şəbəkələr bu gün insanların həyatında mühüm rol oynayır. Ölkədə əhalinin böyük qisminin gündəlik həyatını sosial şəbəkələrsiz təsəvvür etmək mümkün deyil.

BAKU.WS-in məlumatına görə, sosial şəbəkələr həm şəxsi, həm də ictimai səviyyədə müxtəlif təsirlər yaradır.

Bu platformaların insanların həyatına təsirini bir neçə əsas istiqamətdə görmək olar:

Əlaqə və ünsiyyət

Sosial şəbəkələr insanlara dostları, ailəsi və iş yoldaşları ilə asanlıqla əlaqə saxlamaq imkanı verir. Xüsusilə uzaqda yaşayan insanlar üçün sosial şəbəkələr ünsiyyət üçün vacib bir vasitədir və əlaqələri möhkəmləndirir.

Məlumat əldə etmək və paylaşmaq

Sosial şəbəkələr qlobal və yerli xəbərlərə çıxışı asanlaşdırır, aktual məsələlər barədə məlumatlandırır və ictimai fikri formalaşdırır. Bu platformalarda yayılan xəbərlər insanların siyasi və sosial məsələlər barədə düşüncələrini və davranışlarını təsirləndirir.

Ticarət və marketinq imkanları

Kiçik və böyük bizneslər sosial şəbəkələr vasitəsilə geniş auditoriyaya çatır. Sosial şəbəkələr platformaları şirkətlərin məhsul və xidmətlərini tanıtmaq üçün vacib marketinq vasitələrinə çevrilib.

İctimai aktivlik və kampaniyalar

Sosial şəbəkələr kampaniyalar, sosial hərəkatlar və insan hüquqları sahəsində təşəbbüslər üçün əhəmiyyətli bir vasitədir. Sosial şəbəkələr insanların fikirlərini paylaşmasına, dəstək nümayiş etdirməsinə və ictimai tədbirlərə qoşulmasına imkan yaradır.

Psixoloji təsirlər

Sosial şəbəkələr həm müsbət, həm də mənfi psixoloji təsirlər yarada bilər. Müsbət təsir olaraq, sosial şəbəkələr insanlara özlərini ifadə etmək və maraqlarını bölüşmək imkanı verir, bu da onları daha məmnun və sosial edir. Lakin mənfi təsirlər də mövcuddur, çünki sosial şəbəkələrdə digər insanların həyat tərzi ilə müqayisə hissi, özgüvən itkisi, "fear of missing out" (FOMO) və hətta asılılıq yarada bilər.

Təhsil və məlumat mənbəyi

Sosial şəbəkələr təhsil üçün də istifadə olunur. Bu platformalar vasitəsilə insanlar müxtəlif sahələrdə təlimlərə, kurslara və maarifləndirici məzmunlara asanlıqla çıxış əldə edə bilirlər. Bu da insanların bilik və bacarıqlarını artırmaq üçün böyük bir imkan yaradır.

Sosial mediada pul qazanan şəxslər müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərir və bu platformalar həm fərdi, həm də biznes hesablarına müxtəlif gəlir mənbələri təqdim edir.

Azərbaycanda da populyarlaşan bu sahədə əsas pul qazanma yolları və populyar platformalar bunlardır:

1. Influenserlər və kontent yaradıcıları

Instagram, TikTok və YouTube kimi platformalarda böyük izləyici kütləsi olan şəxslər (influenserlər) əsasən marka ilə əməkdaşlıq edərək pul qazanır. Onlar məhsul və ya xidmətləri izləyicilərinə təqdim edir, brend üçün xüsusi məzmunlar yaradır və bunun qarşılığında sponsorluq haqları əldə edirlər.

• Instagram: Azərbaycanda daha çox "influenser" marketinqi üçün istifadə olunur. Məsələn, moda, gözəllik, həyat tərzi və səyahət sahəsində məşhur olan şəxslər brendlərlə əməkdaşlıq edərək sponsorlu paylaşımlar və hekayələr vasitəsilə pul qazanır.
• TikTok: Bu platformada qısa videolarla məşhurlaşan istifadəçilər brendlər üçün məhsul tanıtımı edir və izləyici saylarına görə müxtəlif təkliflər ala bilirlər. Populyar TikTok istifadəçiləri canlı yayımlardan gəlir əldə edə bilirlər.
• YouTube: Reklam gəlirləri ilə ən çox qazanc əldə olunan platformadır. Müxtəlif mövzularda video kontent yaradanlar (əyləncə, təhsil, texnologiya və s.) izləyici saylarına və videolarında göstərilən reklamlara görə gəlir əldə edir.

2. E-ticarət və Sahibkarlar

Facebook, Instagram və Telegram kimi platformalarda kiçik biznes sahibləri məhsullarını birbaşa izləyicilərə təklif edərək gəlir əldə edirlər. Online mağazalar, fərdi sahibkarlar, və hətta ənənəvi biznes sahibləri bu platformalar vasitəsilə məhsul və xidmətlərini tanıdır və müştərilərlə əlaqə saxlayır.

• Instagram: Şəxsi mağaza səhifələri vasitəsilə, xüsusən də geyim, kosmetika, əl işləri kimi sahələrdə e-ticarətlə məşğul olanlar burada geniş müştəri bazasına çatır.
• Telegram: Telegram kanalları vasitəsilə məhsulların və xidmətlərin təqdimatı, sifarişlərin qəbulu və hətta çatdırılması xidmətləri də həyata keçirilir.

3. Reklam Agentlikləri və Marketinq Mütəxəssisləri

Sosial şəbəkələrdə müxtəlif şirkətlərə və markalara reklam, brendin tanınması və auditoriyaya çatma yolları üzrə xidmət göstərən agentliklər və mütəxəssislər də geniş pul qazanma imkanlarına sahibdirlər. Sosial mediada strateji kampaniyalar hazırlayaraq bizneslərin daha geniş auditoriyaya çatmasına kömək edirlər.

4. Kurs və Təlimçilər

Təhsil və inkişaf sahəsində fəaliyyət göstərən şəxslər sosial şəbəkələr vasitəsilə ödənişli kurslar və seminarlar təqdim edərək gəlir əldə edirlər. Xüsusən də YouTube və Instagram, TikTok vasitəsilə kontent yaradaraq izləyiciləri kurslarına yönləndirir və bu yolla qazanc əldə edirlər.

5. Reklam Qazancı və Platforma Bonusları

• YouTube: Bu platformada videolarında reklam yerləşdirərək pul qazanmaq mümkündür. Azərbaycanda izləyici kütləsi böyük olan YouTube kanalları reklam gəlirləri ilə qazanc əldə edə bilər.
• TikTok: TikTok "Creator Fund" vasitəsilə izləyici sayı çox olanlara müəyyən bonuslar verir, bu da videolardan birbaşa gəlir əldə etmək imkanı yaradır.

Sosial mediada pul qazanmanın əsas yolları:

1. Sponsorlu Paylaşımlar və Reklamlar: Brendlərlə əməkdaşlıq etmək.
2. Affiliate Marketinq: Affiliate linkləri paylaşmaqla məhsul satışlarından komissiya əldə etmək.
3. Abunə və Üzvlük Xidmətləri: Özəl kontent üçün abunə modeli ilə gəlir.
4. Canlı Yayım Hədiyyələri: TikTok və Instagram canlı yayımlarında izləyicilərdən hədiyyə əldə etmək.
5. Rəqəmsal Məhsul Satışı: Online kurslar, təlimlər, elektron kitablar və ya unikal rəqəmsal məhsullar təqdim etmək.

Sosial şəbəkələr bu gün çoxsaylı qazanc imkanları təklif edir və bu sahədə uğurlu olmaq üçün izləyici kütləsi yaratmaq və davamlı olaraq maraqlı və keyfiyyətli kontent təqdim etmək vacibdir.

Bu platformalardan əyləncə üçün istifadə edən insanlar geniş demoqrafik profili əhatə edir və onlar əsasən müxtəlif məqsədlərlə platformalara qoşulurlar.

Ölkəmizdə sosial şəbəkələrdən əyləncə məqsədilə istifadə edənlər də kifayət qədərdir:

Gənclər və yeniyetmələr

Əsas auditoriyanı yeniyetmələr və gənclər təşkil edir, və onlar əsasən TikTok, Instagram və YouTube kimi platformalarda əyləncə axtarır. Bu yaş qrupları dostları ilə ünsiyyətdə olmaq, populyar trend və memlərə qoşulmaq, müxtəlif oyun və testlərdə iştirak etmək və maraqlı videolar izləmək üçün sosial şəbəkələrə qoşulurlar.

Ailəli insanlar

Ailəli şəxslər əyləncəni daha çox ailə üzvləri və yaxınları ilə keçirmək üçün istifadə edir. Məsələn, valideynlər Instagram və Facebook-da ailəvi anları paylaşır, uşaqların və ailə üzvlərinin fotolarını dostları ilə bölüşürlər. Eyni zamanda, YouTube və TikTok-da valideynlərə və ailəvi mövzulara aid videolar izləyərək əylənirlər.

Yaradıcılıqla məşğul olanlar

Rəsm, musiqi və digər incəsənət növləri ilə məşğul olan insanlar üçün sosial şəbəkələr yaradıcılıq platforması və əyləncə vasitəsidir. Onlar Instagram və TikTok-da öz işlərini nümayiş etdirərək həm öz istedadlarını sərgiləyir, həm də yeni ideyalar və ilham əldə edirlər.

Sosial şəbəkələr hər kəsin öz maraqlarına uyğun məzmun taparaq əylənməsi üçün əlverişli mühit yaradır. Hər yaş qrupundan olan istifadəçilər öz maraqlarına uyğun kontentə baxaraq, yeni şeylər kəşf edir və fərqli cəmiyyətlərin mədəniyyəti ilə tanış olurlar.

Orxan Hüseyn