Yol qəzası zamanı ölümdən xilas olmaq üçün nə etmək lazımdır? - VACİB AÇIQLAMA

Son vaxtlar yollarda baş verən qəzaların çoxunda insanlar döş qəfəsi, ağciyər və qabırğa nahiyyədən xəsarət alırlar. İlk anlar bu xəsarətlər ağrı verməsə belə, sonradan insanı ölümünə səbəb olur.

Mütəxəssislər də deyirlər ki, adətən döş qəfəsi yaralanmaları müştərək travmalar şəklində təzahür edir. Məsələyə mütəxəssis rəyi almaq üçün uzman doktor,

Kliniki Tibbi Mərkəzinin Torakal Cərrahiyyə Şöbəsinin müdiri Fəhmin Əmirovla əlaqə saxladıq.

Həkim BAKU.WS-ə açıqlamasında bildirdi ki, döş qəfəsində ağciyər, ürək, nəfəs borusu, qida borusu kimi həyati vacib orqanlar olduğu üçün bu travmalar olduqca önəmli və həyati təhlükə yaradabiləcək hallardır:

"Bəzi hallarda çoxsaylı qabırğa sıqınlarını xəsarət alanlar ciddiyə almır və müalicədən imtina etmək istəyir.

Amma nəzərə almaq lazımdır ki bu halda adlarını sadaladığımız orqanlarda ciddi yaralanmalar və qanamalar baş verə bilər.

Döş qəfəsi travması başda olmaqla istənilən yol nəqliyyat hadisəsi baş verdikdə xəstələrin mütləq həkim qəbulunda olub yoxlanılması onların gözdən qaçabiləcək hallarının aradan qaldıraraq sağlam qalmaqlarına və həyat keyfiyyətlərinin yüksəlməsinə gətirib çıxaracaq", - deyə uzman doktor bildirib.

Bunun qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?

Fəhmin Əmirov deyir ki, bu vəziyyətlərdə maarifləndirməni artırmaq üçün bir neçə strategiya həyata keçirilə bilər: İlk öncə sürücülər və sərnişinlər üçün yol qəzalarının nəticələri barədə maarifləndirmə kampaniyaları təşkil edilə bilər.

Ağciyər və qabırğa zədələnmələrinin ciddiliyi izah edilə bilər. İkinci halda təhlükəsizlik kəmərinin düzgün istifadəsi döş qəfəsi nahiyəsində zədələnmələri əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər. Bu mövzuda ictimai çarxlar və bukletlər hazırlana bilər.

Bundan başqa, xalq arasında ilk yardım biliklərini artırmaqla, qəzalar zamanı düzgün müdaxilənin əhəmiyyəti vurğulana bilər. Ağciyər və qabırğa zədələnmələrində nə etmək lazım olduğu öyrədiləbilər. Eyni zamanda tibb işçilərinin yol qəzalarında ağciyər və qabırğa zədələnmələrinə yönəlmiş müdaxilələri tez və effektiv şəkildə yerinə yetirməsi üçün xüsusi təhsil proqramları yaradıla bilər. Fəhmin Əmirov xüsusi olaraq vurğulayıb ki, cəmiyyətdə maarifləndirməni artıraraq, belə zədələnmələrin həm qarşısının alınmasına, həm də effektiv müalicəsinə töhfə verilə bilər: "Yol qəzası baş verərsə, həm özünüzü, həm də ətrafınızdakı insanları qorumaq üçün doğru şəkildə davranmaq vacibdir". Aşağıdakı addımlar bu vəziyyətdə nə etməli olduğunuz barədə məlumat verir:

Özünüzü və yanınlzdakılatı qorumaq üçün aşağıdakı addımlar atılabilər:

1. Sakit Olun

Sakit olun və panikadan uzaq durun, sakit qalmaq vacibdir. Panikaya düşmək düzgün qərar verməyinizə mane ola bilər.

2. Öz Təhlükəsizliyinizi Yoxlayın:

İlk növbədə öz bədəninizdə hər hansı ciddi yaralanma olub-olmadığını yoxlayın. Əgər hərəkət edə bilirsinizsə, ehtiyatla avtomobildən çıxmağa çalışın.

3. Ətrafda Təhlükəsizlik Tədbirləri Görün:

• Avtomobilinizi, mümkün qədər, təhlükəsiz bir yerə aparın və siqnal işıqlarınızı (fövqəladə işıqları) yandırın.

• Hərəkətə mane olursunuzsa və ya yol təhlükəsi varsa, qəzadan zərər çəkməyən şəxslər avtomobili tərk etməlidir.

4. Yaralananlara Yardım Edin:

• Ətrafınızdakı insanları yoxlayın, onlardan kimin yardıma ehtiyacı olduğunu müəyyən edin.

• Ağır yaralanmış şəxsləri hərəkət etdirməmək vacibdir, çünki bu, onların vəziyyətini pisləşdirə bilər (məsələn, onurğa və boyun nahiyyəsində zədənmələri varsa).

• İlk yardım bacarıqlarınız varsa, əsas tədbirləri yerinə yetirin (qanaxma dayanması, tənəffüs yollarının açılması və s.).

5. Fövqəladə Yardım Çağırın:

• Dərhal təcili yardım (112 və ya müvafiq yerli təcili yardım nömrəsi) və polis çağırın. Hadisə yerini və zədələnmələrin xarakterini və vəziyyətini dəqiq izah edin.

• Yardım gələnə qədər mümkün qədər soyuqqanlı qalın və yaralananlara təskinlik verin. Həkim müayinəsi olunana qədər yaralananlara su və qida qəbulunu qadağan edin.

6. Qəzanın Yeri və Vəziyyəti Haqqında Məlumat Verin:

• Qəzanın baş verdiyi yeri və hadisələrin sıralamasını xatırlayın.

• Qəza ilə bağlı şəkillər çəkmək travmanın xarakterini və şiddətini müəyyənləşdirmək üçün faydalı ola bilər, əgər bu mümkündürsə və təhlükəsizdirsə.

• Avtomobilinizdən çıxmaq təhlükəli görünürsə və ya qapılar açılmırsa, dərhal təhlükəsizlik kəmərini bağlayıb, mümkün qədər sakit qalmağa çalışın. Yardımın gəlməsini gözləyin.

• Digər İnsanları Təhlükəsiz Bölgəyə Yönləndirin: Əgər qəzada iştirak edən digər insanlar təhlükəli zonadadırsa, onları təhlükəsiz bir yerə aparmaq üçün yönləndirin, xüsusilə də hadisə yüksək sürətli nəqliyyatın hərəkət etdiyi bir yolda baş veribsə.

• Bu addımlar həm özünüzü, həm də ətrafınızdakıları qəzadan sonra təhlükədən qorumaq üçün vacibdir. Yardım gələnədək sakit və diqqətli davranmaq, potensial zərərlərin qarşısını ala bilər.

Ziya SƏCCAD