Arxeoloqlar ilk dəfə qladiatorun şirlə döyüşməsinin birbaşa sübutunu tapıblar

Britaniyalı arxeoloqlar Qədim Romanın qanlı oyunlarına işıq salan unikal kəşf ediblər.

BAKU.WS xəbər verir ki, Roma dövründə Eboracum adlanan York şəhərində qədim qəbiristanlıqda aparılan qazıntılar zamanı alimlər şir dişləmələrinin izləri olan başı kəsilmiş qladiatorun skeletini aşkar ediblər. Bu, qladiatorların yırtıcı heyvanlarla təkcə Kolizeydə deyil, həm də imperiyanın əyalət şəhərlərinin arenalarında döyüşdüyünə dair ilk fiziki sübutdur.

Kəşf əsasən gənclərin dəfn olunduğu, qalıqlarında qladiator döyüşünün izlərini daşıyan qəbiristanlıqda edilib. Eramızın dördüncü əsrinə aid olduğu ehtimal edilən qladiatorun skeleti digər iki nəfərlə birlikdə məzarda arxası üstə uzanmış vəziyyətdə tapılıb. Döyüşçünün başı ikinci və üçüncü boyun fəqərələri arasından zərbə ilə kəsilib və ehtiyatla anatomik cəhətdən düzgün vəziyyətdə yerləşdirilib.

Lakin qladiatorun ölüm səbəbini göstərən əsas dəlil çanaq sümüklərinin zədələnməsi idi. Xəsarətlərin 3D modelini yaradan alimlər belə qənaətə gəliblər ki, onlara pişik ailəsindən olan iri yırtıcı, çox güman ki, şir vurub. Dişləmələrin təbiəti heyvanın qurbana o qədər də hücum etmədiyini, ölüm anında bədənini dişlədiyini göstərir.

"PLOS One" jurnalında dərc olunan araşdırmada vurğulanır: "Biz Avropada tapılan Roma dövründə heyvanlarla qladiator döyüşlərinin ilk maddi sübutunu təqdim edirik". "Ola bilsin ki, baş kəsmələr ya yaralı qladiatoru əzabdan qurtarmaq üçün, ya da tamaşaçıların istəyi ilə həyata keçirilib".

Tədqiqatda iştirak etməyən York Arxeoloji Cəmiyyətinin direktoru David Jennings tapıntını "əsrin arxeoloji kəşfi" adlandırıb. "Bu, belə döyüşlərin əsas arenası hesab edilən Roma Kolizeyindən indiyədək tapılan belə qladiator döyüşünün ilk osteoarxeoloji sübutudur", - alim qeyd edib.

Qladiator döyüşü, demək olar ki, min il ərzində Qədim Romada həyatın ayrılmaz hissəsi idi. Yazılı mənbələrə görə, qladiatorlar bir-biri ilə duellərdən əlavə, müntəzəm olaraq şir, pələng, ayı və hətta fillərə qarşı arenaya girirmişlər. Ancaq indiyə qədər elm adamları bu cür döyüşlərin birbaşa sübutunu tapa bilməyiblər.

Britaniya arxeoloqlarının sensasiyalı kəşfi təkcə qədim müəlliflərin sübutlarını təsdiq etmir, həm də göstərir ki, vəhşi heyvanların iştirakı ilə qanlı oyunlar bütün Roma İmperiyasında, o cümlədən onun ən ucqar guşələrində geniş yayılıb. Kəşf ictimaiyyəti əyləndirmək üçün yırtıcılarla döyüşlərdə həyatlarını riskə atan qladiatorların ağır gündəlik həyatına və faciəli taleyinə yeni işıq salır.