2050-ci ilə qədər dünya əhalisinin yarısından çoxu bu XƏSTƏLİYƏ TUTULACAQ

2050-ci ildə qocaların yarısından çoxu və uşaqların üçdə biri piylənmədən əziyyət çəkəcək.

BAKU.WS Lancet jurnalında yayımlanan araşdırmaya istinadən xəbər verir ki, bu, erkən ölüm riskini artıraraq qlobal səhiyyə sistemlərinə böyük yük gətirə bilər.

Əsas Məlumatlar:

• Hal-hazırda 25 yaş və üzərində 2,11 milyard, 5-24 yaş arası 493 milyon insan artıq çəkiyə malikdir; bu rəqəmlər 1990-cı ildə müvafiq olaraq 731 milyon və 198 milyon idi.
• Əgər təcili səhiyyə siyasət islahatları həyata keçirilməzsə, 2050-ci ildə 25 yaş və üzərində olanların yarısından çoxu (təxminən 3,8 milyard) və uşaqların üçdə biri (təxminən 746 milyon) piylənmədən əziyyət çəkəcək.
• Uşaqlarda bu problem nisbəti 2050-ci ilə qədər 121%-ə artması gözlənilir; 2050-ci ildə 360 milyon uşağın artıq çəkidən əziyyət çəkəcəyi gözlənilir.

Regionlar üzrə:

• Yetişkinlərdə piylənmənin yarısından çoxu səkkiz ölkədə konsentrasiya olunub: Çin (402 milyon), Hindistan (180 milyon), ABŞ (172 milyon), Braziliya (88 milyon), Rusiya (71 milyon), Meksika (58 milyon), Endoneziya (52 milyon) və Misir (41 milyon).
• Artıq çəkili uşaqların üçdə birinin (təxminən 130 milyon) isə Şimali Afrika, Orta Şərq, Latın Amerikası və Karib dənizində olması gözlənilir.

Sağlamlıq və səhiyyə sisteminə təsirlər:

• Erkən yaşda piylənmə 2-ci tip şəkərli diabet, yüksək təzyiq, ürək xəstəlikləri və xərçəng kimi ciddi xəstəliklərin riskini artırır.
• Yüksək gəlirli ölkələrdə 1960-cı ildə doğulan kişilərin 25 yaşa çatdıqda 7%-i artıq çəkili olub. 1990-cı ildə bu rəqəm 16%, 2015-ci ildə isə 25%-ə çatıb.
• 2050-ci ildə artıq çəkili yetkinlərin dörddə birinin 65 yaş və üzərində olması səhiyyə sistemlərinə əlavə təzyiq yarada bilər, xüsusilə aşağı gəlirli ölkələrdə.

Qlobal səhiyyə siyasəti: Dünya Piylənmə Federasiyasının ikinci hesabatında piylənmənin təsirlərinin əsasən aşağı və orta gəlirli ölkələrdə meydana gəldiyi və bu ölkələrdə müalicə imkanlarının məhdud olduğu vurğulanıb. Dünya Piylənmə Forumu prezidenti Johanna Ralston bildirir:
"Piylənmənin səhiyyə, iqtisadiyyat və cəmiyyət üzərindəki təsiri çox böyükdür. Aşağı gəlirli ölkələr bu problemi həll etməkdə daha böyük çətinliklərlə üzləşəcək."

Tədqiqatçıların qeydi: Araşdırmanın müəllifləri proqnozların əvvəlki məlumatların keyfiyyəti və miqdarı ilə məhdudlaşdığını, həmçinin arıqlama dərmanlarının və digər yeni inkişafların potensial təsirlərinin araşdırmaya daxil edilmədiyini qeyd ediblər. Kopenhagen Universitetindən Prof. Thorkild Sørensen isə bildirir:
"Piylənmə krizi o qədər böyükdür ki, dünya miqyasında səhiyyə siyasətində köklü dəyişikliklər aparılmalıdır."

Bu proqnozlar, qlobal səhiyyə problemlərinə qarşı təcili tədbirlərin vacibliyini göstərir.